من كتاب له(علیه السلام) إليهم بعد فتح البصرة:
«وَ جَزَاكُمُ اللَّهُ مِنْ أَهْلِ مِصْرٍ عَنْ أَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ أَحْسَنَ مَا يَجْزِي الْعَامِلِينَ بِطَاعَتِهِ وَ الشَّاكِرِينَ لِنِعْمَتِهِ فَقَدْ سَمِعْتُمْ وَ أَطَعْتُمْ وَ دُعِيتُمْ فَأَجَبْتُم».
ترجمه‌ها
« و خداوند، به شما مردم کوفه، از طرف خاندان پيامبرتان پاداش بدهد، بهترين پاداشی که به عمل کنندگان به فرمانهای خود و سپاسگزاران نعمتهای خود ، عطا می کند، که به تحقيق، شما(آنچه را من گفتم) شنيديد و فرمان برديد(و به نبرد با دشمنان) دعوت شديد، آن‌گاه اجابت کرديد».
(نهج‌البلاغه، ترجمه فقیهی، ص495 )
« خداوند به شما مردم این شهر، از سوی خاندان پیامبرتان پاداش دهد بهترین پاداشی که به فرمانبرانش و شکرگزاران نعمتش می‌دهد؛ زیرا که شنیدید و اطاعت کردید، وخوانده شدید و اجابت نموديد».
(نهج‌البلاغه، ترجمه حسین استاد ولی، ص364 )
تشکر از مجاهدان کوفه(در جنگ جمل)
« خداوند شما مردم کوفه را از سوی اهل بیت پیامبر(صلی‌الله علیه‌وآله) پاداش نیکو دهد، بهترین پاداشی که به بندگان مطیع و سپاسگزاران نعمتش عطا میکند. چرا که شما دعوت ما را شنیدید و اطاعت کردید و به جهاد دعوت شدید و پاسخ مثبت دادید».
(نهج‌البلاغه ترجمه روان با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518 )
« خدا به شما اهل كوفه از جانب خاندان پيغمبرتان پاداش دهد نيكوتر پاداشى كه به فرمانبران و سپاسگزاران نعمت و بخشش خود مى‌دهد كه(دستور ما را) شنيديد و( از آن) پيروى نموديد، و(براى يارى دين) دعوت شديد و پذيرفتيد(تا آنكه دشمنان خدا را شكست داده از پا در آورديم».
(ترجمه‌وشرح نهج‌البلاغه، فيض‌الاسلام، ج 5، ص833 )
شروح
سپاسگزارى از مردم كوفه
« خدا به شما كوفيان از جانب اهل بيت پيامبرتان بهترين پاداش را عنايت كند؛ پاداشى كه به اهل عمل و طاعت و شاكران نعمت‌هاى حضرتش عطا مى‌كند. زيرا شما خليفه پيامبر(صلىاللهعليهوآله) و اهل‌بيت او را يارى كرديد و شكر برخوردارى از نعمتِ وجودِ خليفه را با يارى خود به جاى آورديد.
شما سخن حق را شنيديد و فرمان برديد و به جهاد دعوت شديد و اجابت كرديد و يارى نموديد».
(توضيح نهج‌البلاغه، آیت الله سید محمد شیرازی، ج3، ص500 )
« خداوند به شما كه مردمى شهرنشين هستيد، از ناحيه خاندان پيامبرتان بهترين پاداشى دهد كه به عاملان و مطيعان خود و سپاسگزاران نعمتهايش عطا مى‌كند، زيرا كه شنيديد و اطاعت كرديد، و دعوت را پاسخ مثبت داديد.
گويا خطاب به اهل كوفه است و از اين رو حرف من براى بيان جنس از ضمير منصوب در جزا كم مى‌باشد و براى آنان از خدا درخواست مى‌كند كه به آنها به علت يارى كردن از خاندان پيامبر و سپاسگزارى از نعمت وى، بهترين پاداش را عنايت فرمايد.
«فَقَد سَمِعتُم» امر خدا را شنيديد و آن را اطاعت كرديد، و براى يارى دينش دعوت شديد آن را پذيرفتيد. مفعولهاى اين چند فعل حذف شده زيرا منظور ذكر اعمال و كارهاست و توجهى به تعيين مفعول نيست علاوه بر آن از فحواى سخن، مفعول شناخته مى‌شود كه نداى الهى امام(علیه‌السلام) مى‌باشد».
(ترجمهیشرح نهج‌البلاغه، ابن‌ميثم، ج 4، ص580 )
ترجمه واژه‌ها
واکاوی واژه‌ها
تفاوت«دعاء» و«مسألت»:
دعا اگر از درگاه خدای متعال باشد به معنای مسألت يعنى درخواست به همراه فروتنى و خضوع است، گویى شخص به سكون و آرامشى رسيده است كه ديگر بى‌تابى و خوارى را ترك كرده است؛ و اگر در مورد غیر خدا به کار برده شود ممکن است به همراه خضوع نباشد.21
نکته‌ها و پیام‌ها
1- انسان باید از کسانی که وظیفه خود را به درستی انجام می‌دهند قدردانی کند.
2- قدردانی و سپاسگزاری از نیکان و تلاشگران، خانه نشین‌ها را به حرکت وامی‌دارد.
3- خوب است انسان در هر مسئله‌ای نام خدا را یاد کند؛ مثلاً برای صبح به خیر گفتن بگوید: «صَبَّحکُم اللهُ بالخَیرِ» و برای سپاسگزاری بگوید: «جَزاکُم اللهُ خَیراً»
4- نشانه انسان خردمند این است که وقتی به خوبی دعوت می‌شود اجابت کند.
پرسش و پاسخ
منظور از نعمت در این فراز چیست؟
منظور بصیرت و ولایت اهل بیت(علیهم السلام) است؟
همه نعمتهای الهی را در بر می‌گیرد ولی مصداق آشکارتر و بالاترین نعمت‌ها، ایمان و ولایت اهل بیت(علیهم السلام) است.
[1]- نهج البلاغه ترجمه با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518.
[2]- نهج البلاغه ترجمه با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518.
[3]- نهج البلاغه ترجمه با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518.
[4]- نهج البلاغه ترجمه با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518.
[5]- نهج البلاغه ترجمه با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518.
[6]- نهج البلاغه ترجمه با شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص518.
[7]- مفردات ألفاظ القرآن، ص195.
[8]- «أَدَاء يعنى دادن تمام حق به یک باره» (قاموس قرآن ، ج1، ص53).
[9]- مفردات نهج البلاغه، ج1، ص207.
[10]- مفردات ألفاظ القرآن، ص195.
[11]- التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج2، ص83.
[12]- معجم المقاييس اللغة، ج5، ص446.
[13]- التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج12، ص178.
[14]- معجم المقاييس اللغة، ج5، ص446.
[15]- مفردات ألفاظ القرآن، ص814.
[16]- فرهنگ معین به نقل از کلید گشایش نهج البلاغه، ص756.
[17]- کلید گشایش نهج البلاغه، ص756.
[18]- مفردات ألفاظ القرآن، ص315.
[19]- قاموس قرآن، ج2، ص344.
[20]- مفردات ألفاظ القرآن، ص315.
[21]- الفروق في اللغة، ص29.
اضف تعليق