حکمت ها

حكمت سي و ششم

وَ قَالَ (علیه السلام):

«‌مَنْ أَطَالَ الْأَمَلَ‌ أَسَاءَ الْعَمَل‌»‏‌.

ترجمه‌ها

- ترجمه نهج البلاغه (فقیهی)
«هر که آرزوهاى دور و دراز در سر بپرورد، به زشتکارى مى‌پردازد».

(نهج البلاغه، ترجمه فقیهی، ص660)
- ترجمه نهج البلاغه (استاد ولی)
«هرکه آرزوهای دراز داشته باشد بد عمل گردد».

(نهج‌البلاغه، ترجمه حسین‌استاد ولی، ص475)
- ترجمه نهج البلاغه (بهرام پور)
«کسی که آرزوهایش را دراز کند، به کردار بد مبتلا شود (زیرا او برای رسیدن به اهدافش به هرکاری دست می زند)».

(نهج البلاغه ترجمه روان‌با‌شرح واژگان، ابوالفضل بهرام پور، ص682)
- ترجمه نهج البلاغه (فیض الاسلام)
در زيان آرزوى دراز

«هر كه آرزو را دراز گردانيد كردار را بد نمود (زيرا آرزوى دراز سبب بيخبرى از آخرت و واماندن از نيكبختى زندگى جاويد است، امّا رجاء و اميدوارى باندازه ستوده مى‌باشد)».

(ترجمه‌وشرح‌نهج‌البلاغه، فيض‌الاسلام، ج6، ص1103)

شروح

- ترجمۀ توضیح نهج البلاغه (آیت الله شیرازی)
«كسى كه آرزوى دراز داشته باشد، بدكردارى در پيش مى‌گيرد». مثلاً اگر كسى به عمر طولانى و يا هميشگى اميد داشته باشد، مرتكب كار ناپسند مى‌شود، بدان اميد كه در هنگام پيرى و فرارسيدن مرگ در آينده بسيار دور توبه خواهد كرد.

(ترجمۀ توضیح نهج البلاغه، آیت الله سید محمد شیرازی، ج4، ص359)
- توضیح نهج البلاغه (ابن میثم)
هر كس آرزوهاى دور و دراز در سر بپروراند، عمل و كردارش ناپسند گردد».»

از آن رو كه آرزوى زياد در دنيا باعث توجّه به دنيا و كوشش بى‌اندازه در كار دنيا و غفلت از آخرت است، نسبت به كار اخروى عملى بد و ناپسندى است.

(ترجمه‌شرح‌نهج‌البلاغه، ابن‌ميثم، ج5، ص441)
- توضیح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید)
.«هر كس آرزو را دراز كرد، كار را بد كرد»

(جلوه‌تاريخ‌درشرح‌نهج‌البلاغه‌، ابن‌ابى‌الحديد، ج7، ص257)

واژه شناسی

- أَطَالَ
دراز كرد.[1]
- اَمَلَ
امید و آرزو.[2]
- أَسَاءَ
تباه كرد.[3]

واژه کاوی

- أَطَالَ(طَوَل)
«طَوَل» به‌معنی کشیده شدن در چیزی است.[4]

«طَوَل» در دو مورد کاربرد دارد:

1. در محسوس؛ همان‌طور که خدا در قران کریم می‌فرماید: «وَ لَنْ تَبْلُغَ الْجِبالَ‌ طُولًا؛ هرگز در بلندى به كوه‌ها نخواهى رسيد».[5]

2. در معقول؛ قران کریم می‌فرماید: «فَطالَ‌ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ؛ زمان و مدت بر آن‌ها طولانى شد و قلوبشان سخت گرديد»[6].[7]



تفاوت «طول» و «دوام» و «استمرار» و «امتداد»:

در «طال» استمرار بعد از زمان حال است؛ اما در «دوام»، «استمرار» و «امتداد» این دوام از زمان حال است. [8]
- أمل
«أمَل» به معنی امید است.[9]



تفاوت «أمل» و «رجاء»:

«رجاء» به معنی امیدواری است؛[10]اما «أمل» همان «رجاء» است که همیشگی باشد.[11]

[1]- فرهنگ ابجدى، ص59.  

[2]- نهج البلاغه، ترجمۀ روان با شرح واژگان، ابالفضل بهرام پور، ص682.

[3]- فرهنگ ابجدى، ص50.

[4]- معجم المقاييس اللغة، ج‌3، ص433.

[5]- اسراء، آیۀ 37.

[6]- حديد، آیۀ16.

[7]- قاموس قرآن، ج‌4، ص256.

[8]- التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج‌7، ص147.

[9]- تاج اللغه و صحاح العربیه، ج4، ص2083.

[10]- معجم المقاييس اللغة، ج‌2، ص494.   

[11]- الفروق في اللغه، ص240.


اضف تعليق