زبان
عربی
نویسنده
محمدالدشتی
چکیده
کتاب «نهج البلاغه» که با تصحیح محمد دشتی و بر پایه نسخه‌ی معجم مفهرس تهیه شده، مجموعه‌ای ارزشمند از سخنان، نامه‌ها و حکمت‌های امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) است که ابعاد گوناگون معارف اسلامی، اخلاق، فلسفه، جهان‌بینی الهی و تدبیر اجتماعی را دربردارد. متن این کتاب با زبانی عمیق و مؤثر، نخست به بحث خلقت و جایگاه انسان می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه خداوند آدم را در مکانی سرشار از نعمت و آرامش آفرید، فرشتگان را در مرتبه‌ها و جایگاه‌های گوناگون خلق کرد و هر یک را به نوعی عبادت و خدمت گماشت. در این فرآیند ابلیس نیز به خاطر حسد ورزیدن و دشمنی، از مقام خود سقوط کرد.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در بخش‌هایی از این کتاب، به نقش فرشتگان، خصوصیات آنان و همچنین وظایف پیامبران پرداخته و بیان می‌کند که خداوند هرگز بشر را بدون راهنما، کتاب یا حجت الهی رها نکرده است؛ بلکه پیامبران در هر عصری برای زنده نگاه داشتن یاد خدا و یادآوری نعمت‌های فراموش‌شده برانگیخته شدند تا مردم را از غفلت، گمراهی و خرافه‌پرستی نجات دهند و عقل‌ها را برانگیزند.
سپس آفرینش انسان و مراحل گوناگون آن، از خاک‌های متنوع گرفته تا دمیدن روح و بخشیدن هوش و قدرت تمییز، با دقت بیان شده است. اهمیت ویژه‌ای به نقش عقل، ادراک، حس و مسئولیت‌پذیری انسان در این مجموعه داده شده و تأکید شده است که انسان‌ها با ابزارهای شناخت و توانایی‌های فطری خود باید حقیقت و راه درست را بیابند.
از سوی دیگر، کتاب به رسالت و بعثت پیامبران، به‌ویژه پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که در هیچ برهه‌ای مردم بدون حجت و راهنما نبوده‌اند. انگیزه بعثت پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله)، شرایط دشوار و پراکندگی باورهای مردم و نقش اصلی پیامبر در هدایت آنان، از نکات کلیدی این کتاب است. علاوه‌بر آن، سرنوشت ابلیس و داستان سرپیچی او، یکی از نمونه‌های عبرت‌آموز برای انسان و نشانه‌ای از آزمون‌های الهی معرفی می‌شود.
در مجموع، نهج‌البلاغه نسخه معجم مفهرس، بازتاب‌دهنده عمیق‌ترین آموزه‌های توحیدی، اخلاقی و اجتماعی امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) است. این اثر نشان می‌دهد که سیر هدایت انسان از اولین پیامبران تا پیامبر خاتم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیوسته بوده و انسان‌ها با راهنمایی وحی و عقل می‌توانند به کمال دست یابند. بیان مفاهیم الهی، توجه ویژه به مسئولیت انسان، اهمیت عقل و خردورزی، جایگاه پیامبران و نقش اساسی امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و سایر معصومان، از شاخصه‌های فکری و معرفتی این کتاب ارزشمند به شمار می‌روند.
هشتگ
#نهج_البلاغه #امیرالمؤمنین_علیه_السلام #خطبه #حکمت #نامه #توحید #فرشتگان #خلقت_انسان #آفرینش #ابلیس #پیامبران #نبوت #هدایت #عقل #رسالت #بعثت #پیامبر_اسلام_صلی_الله_علیه_و_آله #آخرت #جهان_بینی #سخنان_ماندگار #معارف_اسلامی #اخلاق #دانش_اسلامی #سبک_زندگی #عدالت #تقوا #حکومت #دانش #پژوهش_دینی
اضف تعليق