نویسنده
محمدباقر بهبهودی
چکیده
کتاب «اصول دین در پرتو نهج‌البلاغه» نوشته محمدباقر بهبهودی، تلاشی پژوهشی است برای تبیین مفاهیم اساسی اصول دین اسلام با استناد به سخنان امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در نهج‌البلاغه. نویسنده با گردآوری برگزیده‌ای از خطبه‌ها و حکمت‌های امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، مخاطب را دعوت می‌کند تا با تأمل در معارف عمیق دین، به فهمی روشن‌تر از موضوعاتی چون توحید، نبوت، امامت، عدل و معاد دست یابد.
در مقدمه تأکید می‌شود که حکمت‌های نهج‌البلاغه دریایی بی‌کران از دانش و معرفت هستند که فهم آن‌ها جز با تفکر و تأمل ژرف امکان‌پذیر نیست. هدف این کتاب، ارائه نمونه‌هایی روشن از عقاید بنیادین اسلامی است، آن‌هم به زبان و نگاه امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) که همواره عقل، تعقل، و دعوت به اندیشیدن را محور سخنانش قرار می‌دهد.
در بخش توحید، با بهره‌گیری از خطبه‌های نهج‌البلاغه، عظمت، یکتایی و بی‌همتایی خدای متعال تبیین شده است. امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) نظام آفرینش، شگفتی‌های آسمان و زمین، و پدیده‌های طبیعی را نشانه‌هایی برای شناخت خدای متعال می‌داند. او بر این نکته تأکید می‌کند که هر سراسر هستی، دلیل و نشانی برای وجود و قدرت خالق است و تنها با دل و اندیشه پاک می‌توان به حقیقت توحید راه یافت.
در ادامه به مسأله نبوت پرداخته می‌شود و اهمیت پیام‌آوری الهی و نقش انبیاء در هدایت، بیداری و تعلیم بشر بررسی می‌گردد. امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)، بعثت پیامبران را لطفی الهی برای تکامل عقل و اخلاق انسان معرفی می‌کند و راهبری رسولان را ضامن سعادت بشریت می‌داند.
بخش مربوط به امامت نیز با محوریت سخنان امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) تبیین شده و جایگاه امام به‌مثابه رهبر الهی و وارث معنوی پیامبر به روشنی شرح داده می‌شود. امامت ادامه راه رسالت و ضامن حفظ اصالت دین و عدالت در جامعه معرفی می‌شود. همچنین نقش امام در روشنگری دینی و مراقبت بر اجرای درست احکام الهی مورد توجه قرار می‌گیرد.
در مورد عدل، به تفسیر عدالت الهی پرداخته می‌شود و این اصل به عنوان یکی از ستون‌های اعتقادی معرفی می‌گردد. امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) عدالت را محور بقای جامعه، معیار رفتار فردی و اجتماعی و اساس پیوند بندگان با خدای متعال می‌داند. در بیانات او، عدل چیزی فراتر از قانون اجتماعی یا اخلاق انسانی است؛ عدل، سنجه‌ای بنیادین برای قوام جهان هستی و سامان اجتماع است.
در نهایت، مسأله معاد و بازگشت به سوی خدای متعال، دیگر اصل بنیادین دین، مطرح می‌شود. سخنان امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) درباره معاد، تجسم روشنی از اعتقاد به حسابرسی، پاداش و کیفر اخروی است. توضیح درباره رستاخیز و آثار اعتقاد به آخرت در معنویت و رفتار فردی و اجتماعی، با زبانی ساده و عمیق بیان می‌شود و تأکید می‌گردد که ایمان به معاد، راهنمای اخلاق، معنویت و مسئولیت‌پذیری انسان‌ها در این جهان است.
در مجموع، کتاب با رویکردی وفادار به متن نهج‌البلاغه و با بیانی علمی و قابل فهم، اصول دین را از منظر امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) شرح می‌دهد. در سراسر کتاب بر این نکته اصرار می‌شود که دستیابی به فهم درست از اصول دین، بدون توجه به سخنان و آموزه‌های او در نهج‌البلاغه ممکن نیست و این حکمت‌ها‌اند که می‌توانند مخاطب عصر جدید را نیز به ژرفای ایمان، تعقل و اخلاق الهی رهنمون شوند.
هشتگ
#نهج_البلاغه #امیرالمؤمنین_علیه‌السلام #اصول_دین #توحید #نبوت #امامت #عدل_الهی #معاد #اسلام_پژوهی #معارف_اسلامی #کلام_شیعه #معرفت_دینی #حکمت_اسلامی #مطالعات_قرآنی #اندیشه_امیرالمؤمنین #علم_دینی #آثار_حکمت #تعقل_اسلامی #دین_و_عقل #مطالعات_نهج_البلاغه
اضف تعليق